Home     Studio    Mastering     Artykuły    Remastering Płyt i plików
    FAQ    Kontakt    Linki

  

 

PRZETWORNIKI GITAROWE

-historia rozwoju pickupów, Gibson i Fender
-humbucker i single coil, magnesy Ferrytowe (ceramiczne) i Alnico
-zasady budowy i prawa rządzące ich brzmieniem
-mity i nieporozumienia odnośnie przetworników
-jak wybrać najlepszy i najbardziej odpowiedni dla siebie przetwornik?
-sekrety brzmienia najbardziej udanych przetworników w historii gitary

 

Wokół przetworników gitarowych narosło wiele błędnych przekonań, mitów i nieporozumień. Artykuł ten pomoże wszystkim zainteresowanym gitarzystom i konstruktorom lepiej zrozumieć uniwersalne prawa rządzące brzmieniem przetworników w gitarach elektrycznych i ich wpływem na brzmienie gitary elektrycznej oraz aspekt techniczny gry, i wybrać dla siebie odpowiedni, najlepszy przetwornik lub zestaw przetworników.

 

Po pierwsze, przetworniki gitarowe mają 2 podstawowe cechy bezpośrednio wpływajace na
brzmienie. Jest to ilość zwojów cewki przetwornika, parametr wyrażający się w oporności DC cewki, wyrażany w kilo-omach oraz rodzaj zastosowanego magnesu. Zasada kreacji brzmienia prztwornika gitarowego jest raczej prosta:
Przy tym samym magnesie im więcej drutu/zwojów tym mocniejszy sygnał przetwornika, ale i
ciemniejsza, mniej detaliczna barwa. Z kolei przy tej samej cewce, im mocniejszy magnes tym silniejszy sygnał. Istnieją 2 główne odmiany przetworników: typu "single coil" (z jedną cewką) oraz "humbucking" (z dwoma cewkami), stosujące głównie magnesy typu Alnico i ceramiczne.

Krótka historia przetworników gitarowych

Pierwsza gitara elektryczna została skonstruowana w 1931 roku przez George'a Beauchamp'a. Używała ona przetworników tungstenowych. Elektrycznie wzmacniana gitara była dostepna w handlu juz od 1932 roku, a pierwsi producenci to  Rickenbacker (pierwotnie zwany Ro-Pat-In)  Dobro (od 1933), National, AudioVox i Volu-tone (od 1934) ,Vega, Epiphone (Electrophone i Electar) oraz Gibson (od 1935).

We wczesnym okresie rozwoju najbardziej rozpowszechnionymi gitarami elektrycznymi były Gibson ES-150 (Electric Spanish, 150 oznaczało cenę w dolarach USA wliczając odpowiedni wzmacniacz). Były one wyposażone w przetwornik Charlie Christian zwany tak od słynnego gitarzysty jazzowego, który używał go jako jeden z pierwszych. Wadą tego przetwornika było nierównomierne brzmienie pomiędzy strunami.

W latach 1949- Leo Fender (wszedł w rynek gitar z przemysłu radiowego) wprowadził bogatą ofertę gitar wyposażonych w magnetyczne przetworniki typu single coil, takich jak Esquire (1949), Telecaster (1950), Precision Bass (1951), Stratocaster (1954), Jazzmaster (1955), Jazz Bass (1960), Jaguar (1962) oraz  Mustang (1964). Charakterystyczny, klarowny dźwięk tych gitar będący również wynikiem łączenia ich z wczesnymi wzmacniaczami lampowymi o małym gainie na wejściu do dzisiaj jest synonimem gitary elektrycznej. Model Telecaster wprowadzony w 1950 roku zapoczątkował prawdziwe szaleństwo gitary elektrycznej na rynku amerykańskim i światowym.

Wielkim konkurentem (i starszym od Fendera) była firma Gibson, założona w  1902 roku w Kalamazoo, Michigan przez Orville'a Gibson'a jako "The Gibson Mandolin-Guitar Mfg. Co., Ltd.". Jak wspomnieliśmy, produkowała ona gitary elektryczne dużo wcześniej od Fendera, a w okresie największego rozwoju Fendera była obok Epiphona najbardziej znaczącą firmą produkującą gitary na rynku amerykańskim. W roku 1952 wprowadziła ona model Les Paul, zaprojektowany przez Ted'a McCarty'iego we współpracy z popularnym gitarzystą Les'em Paul'em, będący odpowiedzią Gibsona na Telecastera. Gitara była wyposażona w 2 przetworniki P-90, bardzo silne i klarowne, charakteryzujące się znakomitym, bardzo muzycznym i ciepłym brzmieniem. Miłay one jednak jeden problem: były podatne na zakłócenia elektromagnetyczne i powodowały przydźwięki, tzw. "brumienie". Dlatego też Gibson powierzył zadanie zaprojektowania nowych, pozbawionych tej wady przetworników jednemu ze swoich inżynierów, Sethowi Loverowi (o którym więcej niżej). Seth zajął się tym tematem i około 1956 zaprezentował McCarty'emu, ówczesnemu prezydentowi Gibsona, swój nowy przetwornik, który nazwał "humbucking pickup", co znaczy tyle, co "obniżający przydźwięk przetwornik". Przetwornik ten, wprowadzony do sprzedaży w 1957 roku nosił na spodzie nalepkę "P.A.F" (Patent Applied For -zgłoszono do patentu) pomiędzy latami 1957 i 1962, kiedy to około czerwca nalepka ta została zmieniona na "PATENT NO 2,737,842". W momencie wprowadzenia do sprzedaży w 1957 patent był bowiem jeszcze nie nadany, stąd obecność nalepki. Pomimo nadania patentu w roku 1959 nalepka była w użyciu aż do roku 1962. 

Co ciekawe, był to prawdopodobnie błąd Gibsona, gdyż ten numer patentu nie był wydany na przetwornik, ale na strunociąg trapezowy stosowany w wielu modelach Gibsona (!).

Mało kto dzisiaj wie, że Seth Lover nie był właściwie wynalazcą pierwszego "humbuckera", udoskonalił go tylko. Koncepcja 2 cewek wzajemnie wygaszających niepożądane przydźwięki znana była bowiem od roku 1934 i wynaleziona przez pracownika firmy Electro Voice imieniem Joseph Raymond "Ray" Butts, który opatentowal to rozwiązanie jako pierwszy (U.S. Patent 2,892,371). Seth Lover pracował nad tym rozwiazaniem równolegle i niezależne, jego patent jednak jest późniejszy  (U.S. Patent 2,896,491). "Ray" Butts pracował później dla firmy Gretsch, również produkującej znakomite gitary, używane przez sławy takie jak George Harrison z grupy the Beatles,  Duane Eddy czy Chet Atkins.   

Seth Lover pracował dla Gibsona od 1952 do 1967, przechodząc potem do firmy Fender, gdzie pozostał do 1975. Wynalazł on pierwszy "humbucker" w 1955 roku. Chodziło o pozbycie się niepożądanych przydźwięków 60 Hz, tzw. "broomienia" przetworników P-90, stosowanych do tej pory w Gibsonach. Wpadł więc na pomysł, żeby zastosować 2 cewki połączone szeregowo oraz w przeciwnych fazach, a ponadto nabiegunniki cewek tak podłączone do magnesu, żeby jedna z cewek miała nabiegunniki skierowane pólnocnym biegunem do magnesu, a druga południowym. Tak skonstruowany przetwornik jest dziś znany pod nazwą P.A.F. (Patent Applied For). Co ciekawe, w pierwszych latach od wprowadzenia, przetworniki te nie cieszyły się zbytnim wzięciem, miały bowiem nieco zaciemniony i zaokrąglony dźwięk w stosunku do znakomitych, lecz "brumiących" P-90. Dopiero szersze wprowadzenie wzmacniaczy Marshalla od połowy lat sześćdziesiątych oraz użycie humbackerów w kombinacji z nimi przez gitarzystów takich jak Eric Clapton (The Yarbirds, John Mayall's Bluesbrakers, Cream), Jimmy Page (Led Zeppelin) czy Tommy Iommy (Black Sabbath) spowodowało bardzo duży wzrost popularności tego typu przetwornika, który nieco później został jeszcze bardziej ugruntowany przez gitarzystów takich jak Angus Young (AC/DC) czy Slash (Guns'n'Roses).

Dzisiaj istnieje ogromna liczba zamienników klasycznych przetworników P.A.F. Gibsona, produkowanych od roku 1972 przez firmy takie jak DiMarzio czy Seymour Duncan.

DiMarzio zasłynął przetwornikiem Super Distortion, mającym prawie 2 razy tyle zwojów, co klasyczny P.A.F. Gibsona i mającym mocny, ceramiczny magnes, który dawał duży sygnał i łatwo przesterowywał wejścia wzmacniaczy, dlatego był on lubiany i używany przez wielu rockowych gitarzystów. DiMarzio wprowadził na rynek wiele odmian swoich przetworników, z których korzystali tacy gitarzyści jak:

Randy Rhoads (Ozzy Osbourne, Super Distortion, PAF)
Eddie VanHalen
(Axis i Axis Super Sport)
Ritchie Sambora
(Bon Jovi, PAF Pro humbucker)
Kurt Cobain
(Nirvana, Dimarzio Super Distortion i Dimarzio PAF)
Steve Vai
(PAF Pro, The Breed, Evolution, Evo 2, Blaze II)
Joe Satriani 
(PAF Joe, PAF Pro, FRED, Mo' Joe, Pro Track)
Jason Becker
(PAF Pro, HS-2, Tone Zone)
John Petrucci (Dream Theater, Humbucker From Hell, Tone Zone, Air Norton, Steve's Special, Custom Modded Air Norton, Steve's Special, D-Sonic, LiquiFire i Crunch Lab)
Yngwie Malmseen (HS3 i HS4)
Adrian Smith (Iron Maiden, Super Distortion)
Steve Morse (Steve Morse Model), i inni.

Z kolei Seymour Duncan był bardzo dobrym przyjacielem Setha Lovera, który przekazał mu wiele tajemnic produkcji przetworników Gibsona i które wykorzystał on w produkcji, ozpoczętej około 1976 roku. Najbardziej znane modele to  SH-1 '59, Little '59, Hot Rails, SH-8 Invader, SH-2 Jazz, SH-4 JB, Alnico Pro II, Blackout, SH-10 Full Shred, SH-6 Distortion oraz SH-1PG Pearly Gates. Pomiędzy nazwiskami znanych wykonawców znajdą się: Slash, Billy Gibbons, Jeff Beck czy nawet David Gilmour.

Pomiędzy nowszymi firmami produkującymi przetworniki powinien być wymieniony  Kinman, mała australijska firma specjalizująca się w produkcji zupełnie bezzakłóceniowych, znakomitych przetworników typu single coil np. do Stratocastera,  czy polska firma Merlin, produkująca bardzo dobre zamienniki do wszystkich typów przetworników. Dobre są również przetworniki firm Lindy Fralin i Bill Lawrence.

 

TROCHĘ TEORII
 

Magnesy przetworników gitarowych
W użyciu są 2 podstawowe rodzaje magnesów-Alnico i ceramiczne. Ponadto, magnesy typu Alnico (stop aluminium, niklu i kobaltu) występują w kilku odmianach, przy czym im wyższy numer tym mocniejsze pole magnetyczne danego magnesu. Są to Alnico II, III, IV, V, i VIII.
Najczęściej występujące odmiany to Anico II, IV, oraz V. Dość rzadkim, ale bardzo ostatnio poszukiwanym typem przetwornika jest Ibanez Super 70 z magnesem Alnico VIII, który mam w jednej ze swoich gitar w pozycji "neck". Jest on uważany za świetną, nieco mocniej grającą wersję gibsonowskiego PAF'a, i ma nieoficjalną nazwę "PAF on stereoids". Posiada on ciepłe, wyważone brzmienie z odrobinę bardziej zaznaczonym atakiem i perkusyjnością, niż klasyczny, vintagowy P.A.F.  W tej samej gitarze w pozycji "bridge" wmontowany jest inny vintagowy humbucker Ibaneza, Super 58, który jest jednak nieco zmodyfikowany przez inne, niezbalansowane cewki z wiekszą ilością zwojów. Posiada on dźwięk  zbliżony do przetworników Paul Reed Smith używanych przez Carlosa Santanę, ale ma jeszcze bardziej zaznaczony środek pasma i nieco mocniejszy sygnał. W przetworniku tym zastosowany jest magnes Alnico III.  

Jak wspominał sam Seth Lover, w pierwszych latach produkcji humbackerów, Gibson używał różnych typów magnesów, od Alnico II do Alnico V, przy czym zamawiał najwięcej Alnico IV. Słabsze magnesy, jak Alnico II, w mniejszym stopniu przyciągają struny gitary, co pozwala na dłuższe ich wybrzmiewanie, czyli sustain. Mocne magnesy, takie jak Alnico VIII lub
ceramiczne mocno oddziałują na struny, co skutkuje krótszym sustainem i ostrzej zarysowanym atakiem brzmienia. Magnesy typu Alnico są cieplej i bardziej muzycznie brzmiące od magnesów ceramicznych, które brzmią znacznie bardziej "sterylnie" i chłodno, z drugiej strony dając mocniejsze pole magnetyczne i w konsekwencji mocniejszy sygnał przetwornika.

Na początku lat osiemdziesiątych Gibson wprowadził nowy typ przetwornika oparty na magnesie ceramicznym - "Dirty Fingers". Przetwornik ten używa magnes ceramiczny, dający znacznie silniejsze pole magnetyczne niż Alnico, ale z drugiej strony brzmiący bardziej sterylnie i mniej plastycznie. Ceramiczne magnesy są zwykle stosowane wraz z cewkami o dużej ilości zwojów w celu rozjaśnienia mocnego, zaciemnionego brzmienia w przetwornikach przystosowanych do ciężkiego metalu i dużej ilości przesteru.

Osobiście uważam ten rodzaj przetworników za produkt specjalistyczny, nadający się gównie do hi-gainu, ale słabo sprawdzający się w klasycznej, bluesowo rockowej grze, gdzie niezastąpione pozostają magnesy Alnico i klasyczne ilości drutu zwojowego nie przekraczające 10 kilo-ohmów.

 

Cewki przetworników gitarowych
Najbardziej charakterystyczną cechą cewek przetworników jest ilość zwojów i oporność cewki. Znawcy tematu zaklinają się, że najlepiej brzmi drut w izolacji typu formvar, a nie emaliowany (enamel). Myślę, że jest w tym coś prawdy, gdyż rzeczywiście stare przetworniki brzmią lepiej, bardziej muzycznie i inspirująco, chociaż niekoniecznie mają bardzo mocny sygnał. Silny przester można jednak zawsze uzyskać za pomocą odpowiedniego wzmacniacza, efektu czy procesora, natomiast piękne, klasyczne brzmienie z niedobrego przetwornika już nie. Fender stosował we wczesnych swoich przetwornikach  typu single coil do 1964 roku drut nawojowy  pokryty warstwą Formvaru, a nie emalii. Poza tym cewki były nawijane ręcznie, niebyt równo, co wpływało korzystnie na mniejsze własności pojemności i induktancji takiej cewki. Również siła napięcia drutu nawojowego była wówczas nieco inna niż w póżniejszych, nawijanych za pomocą automatu przetwornikach. Wszystko to ma wpływ na brzmienie, które właśnie we wczesnych instrumentach Fendera, do 1964 roku uchodzi za najlepsze. w dodatku każda cewka była nawinięta nieco inaczej, rozpietośc opornosci miesci sie od około 5,76 kOhm do 6,37 kOhm. Rozmiar drutu wahał się pomiędzy 0,0026 a 0,0030 cala, a ilość zwojów od 7626 do 8350.

w przetwornikach "PAF" Gibsona oporności całych przetworników wahja sie między  7.5 i 9.0 kOhm, a nierównomiernosci nawiniecia poszczególnych cewek pomiędzy 3,5 i 4,5 kOhm. Paradoksalnie, pomimo różnych cewek przetworniki zyskiwały na brzmieniu, ponieważ  pwene częstotliwości "wystają" wtedy z przetwornika dając ciekawe efekty kolorystyczne brzmienia i dzieki temu każdy przetwornik brzmi nieco inaczej.

W latach 1965-1968 Gibson przeszedł na automatyczną maszynę do nawijania i w wyniku tego każdy nawiniety po 1965 roku przetwornik miał stałą oporność równą 7.5 kOhma.

Każdy instrument wyprodukowany przed 1964 rokiem miał to "coś" w swoim brzmieniu, rodzaj niepowtarzalnego charakteru, który znika przy masowej, zunifikowanej produkcji. W dużej mierze wynika to właśnie z przetworników, które pomimo prymitywnych metod produkcji i braku powtarzalności w ilościach zwojów czy nawet rodzajach zastosowanych magnesów miały w sobie niepowtarzalny charakter i są bardzo poszukiwane dzisiaj. Widziałem na jednej z aukcji E-Bay przetwornik P.A.F. Gibsona z 1960 roku w cenie 3000 dolarów. to chyba swiadczy o tym, jak bardzo poszukiwane są przetworniki gitarowe z tamtej epoki. 
 

Tyle historii i teorii. Jak to wszystko ma się do praktyki gry na gitarze?

Bardzo ważne jest, żeby gitara grała dobrze już "na sucho" - najlepsze instrumenty mają bardzo dobry rezonans, są głośne bez podpięcia do wzmacniacza, brzmienie jest jasne i klarowne, a sustain czyli wybrzmiewanie długie. Podczas gry instrument taki wchodzi w interakcję z gitarzystą, jest dla niego inspirujący, pełen ukrytych niuansów brzmieniowych i posiada własny, unikalny charakter. Jeśli do tak zachowującego się instrumentu dodamy znakomite przetworniki otrzymamy instrument klasy wirtuozowskiej, który zadowoli nawet najbardziej wybrednego muzyka w każdym stylu. Same przetworniki nie zrobią nam dobrego brzmienia, jesli gitara jest słaba, cicha, brzydko brzmiąca "z drewna". Dopiero odpowiednie połączenie właściwosci akustycznych gitary z przetwornikami da pożądany efekt wyjątkowo dobrze brzmiącej gitary.

Wskazane jest, aby łączyć właściwości akustyczne drewna gitary z przetwornikami w ten sposób, aby posługiwać się zasadą kontrastu, np jeśli gitara "na sucho"  brzmi bardzo jasno, wtedy wskazane jest użycie ciemniej brzmiących przetworników i odwrotnie.    

Reasumując:

Moim zdaniem nic lepszego od klasycznego przetwornika typu single coil do Strata, klasycznego P-90 do Gibsona oraz humbuckera P.A.F. do dzisiaj nie zostało wynalezione. Pomimo postępu technologii, superprecyzyjnych procesów technologicznych i ogromnej oferty najróżnorodniejszych przetworników od wielu dostawców, te wczesne wzory pozostają w zasadzie niedoścignione. Można zrobić przetwornik inaczej, bedzie on też brzmiał inaczej, ale nie znaczy to, że lepiej. Łatwo jest zaprojektować przetwornik o większym sygnale, bardziej podatnym na przesterowania, wystarczy zastosować większą ilość drutu na zwoje cewki oraz mocniejszy magnes, przetwornik taki będzie grał głośniej, ale nie znaczy to, że lepiej. Istnieje pewna optymalna granica w ilości drutu i sile magnesu, po przekroczeniu której przetworniki zaczynają tracić na swojej muzykalności i oferują tylko większą moc, która pozornie wydaje się w pierwszej chwili oczywistą zaletą takiego przetwornika, ale staje się tak naprawdę jego wadą. Gdy porównujemy klasyczne przetworniki z bardziej "gorącymi" wystarczy skręcić nieco wzmacniacz, aby uzyskać równe głośności i wtedy słychać wyraźnie, że przetwornikom do metalu, używającym np. ceramicznych magnesów brakuje środka, a brzmienie jest zimne, mało inspirujące i niezbyt muzyczne, z kolei "gorącym" przetwornikom z Alnico, które mają za dużo nawiniętego drutu brakuje klarowności. Dlatego jestem zwolennikiem kształtowania brzmienia raczej elektroniką, a nie przewornikiem. Przetwornik ma dawać piękny, równomierny sygnał w którym "jest wszystko" i który najlepiej jest potem kształtować elektroniką taką jak wzmacniacze, efekty i procesory.

Wielu gitarzystów pragnie "zaistnieć" przez wyposażenie swojej gitary w mocniejsze, jaśniejsze przetworniki, które dadzą mu "przewagę" nad resztą i "siłę przebicia" w miksie. W istocie jednak najczęściej zatracają śpiewność i muzykalność brzmienia wraz z wszystkimi niuansami artykulacji i powoduje to, że pomimo ogromnej oferty przetworników gitarowych na rynku coraz więcej i więcej gitarzystów brzmi praktycznie tak samo, a gitara elektryczna straciła wiele ze swojej pozycji w świecie muzyki, jaką miała jeszcze w latach siedemdziesiątych i wczesnych osiemdziesiątych. Gitarzyści typu Eddie Van Halena czy Steva Vai'a wprowadzili wprawdzie nowe spojrzenie na techniki gry typu "hi gain" jak tapping, sweep picking i ultraszybkie, na pewno efektowne pasaże, z drugiej strony jednak przyczynili się do nadmiernego wyeksponowania "wyczynowości" w grze na gitarze. W dziedzinie sztuki jaką jest muzyka nie powinno  to mieć miejsca. Dlatego David Gilmour grający powolne, szybujące, ale bardzo trafione sola o pięknej barwie będzie zawsze lepszym muzykiem od Johna Petrucci'ego czy Joe Satriani'ego, dla których motywem przewodnim będzie zawsze szybkość, bez której nie potrafią oni istnieć. Wyścig szybkości i głośności nie służy dłużej rozwojowi sztuki gry na gitarze elektrycznej.

Bardzo dziękujemy panu Mariuszowi Pierzchale z Sanoka, jego stała konsultacja techniczna i udostępnienie wpaniałej kolekcji gitar pomogły nam w napisaniu tego artykułu.

Oto typowe dane techniczne i roczniki niektórych popularnych przetworników. Chciałbym nadmienić, że przetwornik mocniejszy wcale nie oznacza "lepszy". Dane oporu róznią sie znacznie nawet wśród egzemplarzy tego samego rocznika, ilość zwojów drutu rózni sie o kilkadziesiąt-kilkaset zwojów. Litera H przy niektórych przetwornikach oznacza induktancję, czyli siłę zastosowanego magnesu:

Gibson

Wszystkie starsze przetworniki do 1964 roku nawijane drutem w izolacji "enamel". Wczesne przetworniki nawijane ręcznie różnią się ilościami zwojów i opornością. Podane wartości są średnią z 3 pomiarów w temperaturze +22C, wilgotność powietrza 87%.

1958 Flying V humbucker........................................... Neck 7.53k Bridge 7.49k
1959 ES-335 humbucker............................................ Neck 8.58k Bridge 8.25-8.53k
1959 Les Paul humbucker........................................... Neck 8.22k Bridge 8.78k
1962 SG / LP humbucker............................................ Neck 7.59k Bridge 8.25k
1962 SG/LP Custom humbucker................................... Neck 8.18k Mid 7.45k Bridge 7.83k
Charlie Christian Bar single coil.................................... 2.45 to 5.3k
P-90 single coil ........................................................ 7.52 do 8.55k 6.5H
PAF humbucker......................................................... 7.25 do 9.5k (różne wartości)
Melody Maker humbucker............................................ 6.9 do 7.52k (różne wartości)
'Patent number' humbucker......................................... 7.24 do 9.3k (różne wartości)
Firebird humbucker ................................................... 7.2k
'Patent number T-top' humbucker................................. 7.45 do 8.65k (różne wartości)
Mini Humbucker humbucker.......................................... 6.33 do 7.48k
T-top humbucker....................................................... 7.35 do 8.65k
Dirty Fingers humbucker.............16.2k (starsze modele miewają nieco mniej, około 14-15k)
1957 Classics humbucker.............................................. 7.67 do 8.12k (różne wartości)
BurstBucker humbucker................................................ 7.42 do 8.22k (różne wartości)
BurstBucker Pro humbucker............................................7.45 do 7.67k (różne wartości)
P-94 single coil........................................................... 7.14 do 8.63k (różne wartości)
490 humbucker3.8H..................................................... 7.40 do 9.12k (różne wartości) 
498T humbucker......................................................... 13.1 do 14.7k
 

Fender

Wszystkie starsze przetworniki od 1954 do 1965 roku były nawijane drutem w izolacji "formvar". Wczesne przetworniki nawijane ręcznie różnią się ilościami zwojów i opornością.
Np. przetworniki do Stratocastera mają od 7800 do 8400 zwojów. Po odkupieniu firmy Fender prze CBS 4 stycznia 1965 roku wprowadzono nawijanie maszynowe i ilość zwojów wynosiła średnio 7640, z odchyłką kilkunastu. Zmieniono też izolację drutu na "enamel" - drut izolowany emalią.

Broadcaster single coil.......................................... 7.92 do 9.02k bridge (różne wartości)
Telecaster single coil............................................ 7.11 do 9.2k neck (różne wartości)
Telecaster single coil............................................ 6.81 do 7.78k bridge 2.65H
Stratocaster single coil......................................... 5.56 to 6.47k neck do bridge 2.8H
MusicMaster single coil.......................................... 6-6.2k (typowo)
Jazzmaster single coil............................................ 6.55k (typowo) 
Jaguar single coil.................................................. 6.56k (typowo) 
Wide range Humbucker.......................................... humbucker 10.12k 5.1H
Custom '54 Strat single coil.................................... 5.93 do 6.5k neck to bridge
Fat 50's single coil................................................ 6.1 do 6.34k neck/bridge
Texas Special single coil......................................... 6.12 do 7.18k neck/bridge
Texas Tele single coil............................................. 9.51k neck 10.36k bridge
Nocaster single coil................................................ 7.96k neck 7.94k bridge
57-62 Strat single coil............................................ 5.48k do 5.59  
Vintage Noiseless stacked humbucker........................ 9.68k 2.6H
Hot Noiseless Strat stacked humbucker..................... 10.42-10.55k
Noiseless Tele stacked humbucker............................ 12.12k neck 8.39k bridge
SCN Strat single size humbucker............................... 6.42k neck i mid 11.89k bridge
SCN Tele single size humbucker................................ 12.36k neck 13.85k bridge
Tex-Mex Strat single coil......................................... 6.36k neck i mid 7.38k bridge 2.9H 
Vintage Tele single coil 7.7k neck 7.2k bridge
Atomic humbucker humbucker................................... 7.84k neck 9.22k bridge

Gretsch

Filter'Tron humbucker.............................................. 3.46 do 4.58k
HiLo'Tron single coil................................................. 3.54k  
Super'Tron humbucker............................................. 3.44 do 4.35k
HS Filter'Tron humbucker.......................................... 4.00 do 4.78k
Hot Rod Filer'Tron humbucker.................................... 5.17 do 6.22k
DynaSonic single coil............................................... 7.25 do 8.10k

DiMarzio

Breed humbucker 10k neck 17.5k bridge
D Activator humbucker 8.9k neck 11.41k bridge
D Activator-X humbucker 11.3k neck 14.5k bridge
D Sonic humbucker 12k
Dual Sound humbucker 14.5k 6.4H
Evolution humbucker 13k neck 13.84k bridge
Evo 2 humbucker 12.81k
Steve's Special humbucker 17k
Super Distortion humbucker 13.68
Tone Zone humbucker 17.3k
X2N blade humbucker 16k
Air Norton humbucker 12.5k
Air Zone humbucker 16.5k
FRED humbucker 10k
Mo'Joe humbucker 9.8k
Norton humbucker 12.5k
PAF Joe humbucker 8.5k
PAF Pro humbucker 8.5k
Air Classic humbucker 8.3k neck 8.6k bridge
Bluesbucker humbucker 9.8k
EJ Custom humbucker 7k neck 7.8k bridge
From Hell humbucker 5.8k
PAF 36th Ann. humbucker 7.3k neck 8.6k bridge
MiniBucker humbucker 12k
Hot MiniBucker humbucker 13.4k
Air Norton S humbucker wielkości s/coil 11.2k
Area 51-67 humbucker wielkości s/coil 6.2, 6.5 and 5.8k
Chopper humbucker wielkości s/coil 9.2k
Cruiser humbucker wielkości s/coil 3.2k neck 5.8k bridge
Fast track 2 humbucker wielkości s/coil 17.53k
HS2 humbucker wielkości s/coil 15k
HS3 humbucker wielkości s/coil 23k 3.6H
Pro Track humbucker wielkości s/coil 8.2k
Super Distortion S humbucker wielkości s/coil 13.8k
Tone Zone S humbucker wielkości s/coil 12.4k
Virtual Solo humbucker wielkości s/coil 11.2k
Virtual vintage 54 Pro humbucker wielkości s/coil 7.5k
Virtual Vintage Blues humbucker wielkości s/coil 8.3k
VV Heavy Blues 2 humbucker wielkości s/coil 8.6k
VV Solo humbucker wielkości s/coil 10.8k
YJM humbucker wielkości s/coil 23.5k
FS-1 single coil 13k
Red Velvet single coil 8.5k
SDS-1 single coil 8.7k
True Velvet single coil 6.2k neck & mid 6.5k bridge
Air Norton T humbucker wielkości s/coil 11.2k
Area T humbucker wielkości s/coil 8.4k neck 7.5k bridge
Chopper T humbucker wielkości s/coil 9.2k
Fast Track T humbucker wielkości s/coil 5.7k
Super Distortion S humbucker wielkości s/coil 13.2k
Tone Zone T humbucker wielkości s/coil 12.4k
Virtual Hot T humbucker wielkości s/coil 9.3k bridge
Pre B-1 single coil 14.2k
Twang King single coil 6.22k neck 8k bridge
DLX90 humbucker 9.6k
DLX Plus humbucker 13.8k neck 17.3k bridge
P-90 Super Distortion humbucker 12.8k
Tone Zone P-90 humbucker 16.8k
Virtual P-90 humbucker 9k
Soapbar single coil 9.6k

Seymour Duncan

'59 Model humbucker 7.6k neck 8.1k bridge 5H
Alnico II Pro humbucker 7.6k neck 7.8k bridge
Seth Lover humbucker 7.2k neck 8.1k bridge
Pearly Gates humbucker 7.3k neck 8.4k bridge
Stag Mag humbucker 16.2k neck 8.1k bridge
Jazz humbucker 7.7k neck 7.9k bridge
P-rails humbucker 7.25k jako P90 5.6k /coil blade
JB humbucker 16.4k
Duncan Distortion humbucker 12.7k neck 16.6k bridge
Duncan Custom humbucker 14k
Custom Custom humbucker 14.4k
Full Shred humbucker 7.4k neck 14.6k bridge
Screamin' Demon humbucker 10k
Invader humbucker 7.2k neck 16.8k bridge
Dimebucker humbucker 16.25k
Custom 8 humbucker 17.68k
Axis Trembucker humbucker 7.5k neck 15.7k bridge
Dist. Trembucker humbucker 21.3k
Saraceno Trembucker humbucker 9.8k
Alnico II Pro Strat single coil 6.4k
Hot Strat single coil 16.4k z rozłączoną cewką 8.8k
Quarter Pound Strat single coil 14k z rozłączoną cewką 7k
Custom Strat single coil 13k z rozłączoną cewką 6.6k
Vintage Strat single coil 6.5k
Five Two Strat single coil 6.7k
Lipstick for Strat single coil 4.3k
Twang banger single coil 8.3k
Parallel Axis Stack humbucker wielkości s/coil 6.8k
Hot Rails s/coil size humbucker blade 10.8k neck 16.9k bridge
vintage Rails humbucker wielkości s/coil blade 9.4k neck 10.3k bridge
Duck Buckers humbucker wielkości s/coil 2.6k neck 3k bridge
JB Juniors humbucker wielkości s/coil 9.6k neck 16k bridge
Li'l Screamin Demons humbucker wielkości s/coil 9.7l neck 13.4k bridge
Li'l '59 humbucker wielkości s/coil  9.8k neck 11.8k bridge
Stack PLus humbucker wielkości s/coil size  9.6k neck 10.4k bridge
Hot Stack humbucker wielkości s/coil size  13.2k neck 20.6k bridge
Broadcaster Lead single coil 7.6k
'54 Tele single coil 7.3k neck 7.2k bridge
Vintage Hot Tele single coil 9.7k neck 15.6k bridge z rozłączoną cewką 7.4k
Quarter Pound Tele single coil 11.8k neck z rozłączoną cewką 6.6k, 17.4k bridge z rozłączoną cewką 8k
Alnico Pro II single coil 8.1k neck 6.2k bridge
Five Two Tele single coil 7.9k neck 7.5k bridge
Vintage Stack Tele s/coil size humbucker 15.9k neck 18k bridge
Hot Stack Tele humbucker wielkości s/coil 21.4k
Little '59 tele humbucker wielkości s/coil 17k
Hot Rails Tele humbucker wielkości s/coil 14.8k
Vintage P980 Soapbar single coil 8.2k neck 9.35k bridge
Hot P90 Soapbar single coil 11.8k neck 15k bridge
Custom P90 Soapbar single coil 12k neck 14.6k bridge
P-90 Stack humbucker wielkości s/coil 10.7k neck 15.8k bridge
Phat Cat single coil 8k neck 8,5k bridge
Hot Jaguar single coil 11.5k neck 12.3k bridge
Quarter Pound Jaguar single coil 11.7k neck 14k bridge
Hot Jazzmaster single coil 11k neck 14k bridge
Quarter Pound Jazzmaster single coil 11.8k neck 13k bridge

EMG

H1 humbucker 13.65k
H1A humbucker 13.65k
H2 humbucker 8.4k
H2A humbucker 8.4k
H3 humbucker 13.65k
H3A humbucker 13.65k
H4 humbucker 13.65k
H4A humbucker 13.65k
S1 humbucker wielkości s/coil 11k
S2 humbucker wielkości s/coil 6.6k
S3 humbucker wielkości s/coil 11k

Warman

Std single coil 5.7k neck 6.2k mid 6.8k bridge 1.98H neck 2.55H mid 2.61H bridge
Zebra PAF humbucker 10.8k neck 11k bridge 6.76H neck 6.91H bridge
Soapy Joe P90 single coil 7.8k neck 9.2k bridge 6.2H neck 6.76H bridge
P Bass Stealth split humbucker 8.79k 4.76H
J bass Stealth single coil 6.44k 3.31H
Hot Tele chrome single 6k neck 3.5H neck
FireBucker mini humbucker 8.02k 3.88H
Juryman humbucker 11.31k 6.78H
Infernos humbucker 7.2k neck 13.2k bridge 4.2H neck 8.14H bridge
Stealths humbucker 10.8k neck 11k bridge 6.6H neck 6.87H bridge
12 Gauge humbucker 14k 9.96H
6 Gauge single coil 6k 4H
Twin Loco s/coil size blade humbucker 14.1k z rozłączonyi cewkami 7k 9.86H
Dominator twin humbucker quad coil 14.3k z rozłączonyi cewkami 7.1k 10.99H
Hot T goldneck single coil 7.2k 4.5H
Deadly Sinners humbucker 7 string 9.8k neck 19k bridge 5.8H neck 10.5H bridge
HBP90's single coil 7.5k neck 8k bridge 3.7H neck 4H bridge
Dogs'o'War P90 single coil 7.3k neck 9k bridge 5H neck 6.35H bridge
Destroyer humbucker 16k 7.6H
Firebucker II mini humbucker 6.12K neck i bridge 3.1H neck and bridge
Lipsticks single coil 4k wszystkie odmiany 0.8H
Chrome HB's humbucker 9k neck 10k bridge
Gold HB's humbucker 9k neck 10k bridge
Texas Triple Hots single coil 5.37k neck 5.4k mid 6.18k bridge 3.6H neck 3.6H mid 4.22H bridge
Hot T bridge single coil 3.66H bridge


Rickenbacker

1931 Horsehoe single coil 10 k
1960 Toaster Top single coil 7-10k
High Gain single coil 7-10k

Iron Gear

Alchemist 90 single coil 6.3k neck 7.6k bridge
Hammerhead humbucker 14k neck 15k bridge
Hot Slag humbucker 15.3k neck 16k bridge
Rolling Mill humbucker 8.5k neck 9 lub 13k bridge
Rolling Mill II mini humbucker 13.6k neck 14.8k bridge
Steam Hammer humbucker 14k neck 15k bridge
Pig Iron single coil 6k neck 5.5k mid 6k bridge
Platinum 90 single coil 8.5k neck 8.5k bridge
Steel Foundry single coil 6.6k neck 6k bridge
Jailhouse Rock blade humbucker 12.4k neck 13.2k bridge

Tom Anderson (wszystkie ich przetworniki różnią się danymi)
 

Kent Armstrong

Jazz Humbucker humbucker 8k
Jazz Slimbucker humbucker 8k (typowo)
Split Tube single coil 4.9k
Split Tube Hot single coil 7.9k
Mini Split Tube single coil 4.9k
Burns Tri-Sonic V single coil 6.4k
High Output bucker humbucker 15k
Kentron N humbucker 5k

Joe Barden

Danny Gatton T-style s/coil sized humbucker 4.1k neck 4.42k bridge
S-Deluxe s/coil sized humbucker 4.11k neck & mid 4.21k bridge
HB humbucker 4.2k neck 4.5k bridge 6.5H

Bare Knuckle

'Rebel Yell' humbucker 8.3k neck 14.4k bridge
Crawler humbucker 15k bridge
Holydiver humbucker 16k
Cold Sweat humbucker 14k
Miracle Man humbucker 17.5k
Nailbomb humbucker 16k
Warpig humbucker 22k
Painkiller humbucker 15.6k
Trilogy Suite single coil 11.2k neck & mid 15.5k bridge
The Sinner single coil 21k
Mississippi Queen single coil 7k neck 7.9k bridge

Burns

Tri-Sonic single coil 6k (typowo)

Carvin AP11 single coil 4.3k (typowo)
S60T/N single coil blade 7.6k (typowo)
TBH60 humbucker wielkości s/coil blade 7.8k
AP13 single coil 4.3k średnio 7 string
C22 humbucker 7.2 do 13.6 zależnie od modelu
H22 humbucker 7.3k neck 8.4k bridge
M22 humbucker 7.2k to 13.9k zależnie od modelu
 

Danelectro

Lipstick tube single coil 3.75 do 4.75k (zmienne wartości)

DeArmand

1000 Rhythm Chief single coil 4.5 do 5.5k (zmienne wartości)
1100 Adj Rhythm Chief single coil 4.5 do 5.5k (zmienne wartości)
Model 200 single coil 8.5 do 12k (zmienne wartości)
RH & RHC single coil 4 do 5k
Guild Model 2k single coil 8k (typowo)


Lindy Fralin (przetworniki te często są nawijane na zamówienie)

TV Jones Classic humbucker 4.2k neck 4.8k bridge
Classic Plus humbucker 8k
Super'Tron blade humbucker 4.2k neck 4.8k bridge
Power'Tron humbucker 5.2k neck 8k bridge
Magna'Tron humbucker 4.2k neck 4.8k bridge
TV-HT single coil 4k

Kinman

AVn-56 humbucker wielkości s/coil 5.6k
AVn-59 humbucker wielkości s/coil 6.4k
AVn-62 humbucker wielkości s/coil 6k
AVn-69 humbucker wielkości s/coil 7.5k
SCn humbucker wielkości s/coil 6.8k
Hx-85 humbucker wielkości s/coil 9.5k
AVn-48b & n humbucker wielkości s/coil 7.8k neck 7.35k bridge
AVn-60b & n humbucker wielkości s/coil 7.4k neck 6.8k bridge

Lollar

Horseshoe single coil 7,95k
Special T bridge single coil 8.2k przeciętnie
Vintage series single coil 5k, 5.8k, 6.2k neck, middle i bridge

PRS

Dragon II humbucker 8k neck 12k bridge
HFS humbucker 15k
McCarty humbucker 8k neck 9k bridge
Santana III humbucker 7k neck 12k bridge
Swamp Ash humbucker 7.3k neck 8.19k bridge
Tremonti Treble humbucker 15.42k bridge
Vintage Bass humbucker 8.5k
PRS 7 humbucker 7.3k neck 8.44k bridge

Rio Grande

Vintage Tallboy Strat single coil 7.2k
Muy Grande Strat single coil 8k
Stelly single coil 8.6k
Halfbreed Strat single coil 7.8k
Dirty Harry Strat single coil 13k
Vintage Tallboy Tele single coil 7k neck 8k bridge
Muy Grande Tele single coil 7.8k neck 8.5k bridge
Dirty Harry Tele single coil 8k neck 12k bridge
Tallboy Twangbucker humbucker 15k
Rio rande Bluesbar single coil 12.5k
Rio Grande Jazzbar single coil 10.5k
Rio Grande Bastard single coil 9.5k
RG Fat Bastard single coil 12.5k
RG Buffalo humbucker 8k
RG Genuine Texas humbucker 9k
RG Barbeque humbucker 12.5k
RG My Grande humbucker 16k     

 

Po wszelkie informacje związane z tym tematem prosimy pisać na:

bestmastering@gmail.com

lub dzwonić: 666 113 330

 

Wszystkie artykuły objęte są międzynarodowym prawem autorskim. 
Copyright ® by Mariusz Wojtoń, 2007-2023. Kopiowanie, wykorzystywanie fragmentów w jakichkolwiek celach bez porozumienia z autorem wzbronione. 

Emotion Converting Plant is a registered trademark of Mariusz Wojtoń.



 

 





  
 

English version     





  




 

Studio Masteringu ECP
 
Mastering Studio  ECP

 

 

 

 

Tuning modyfikacja polepszenie poprawa brzmienia kolumn